جو

جو

 غلاتی مهم و استراتژیک است که جز گیاهان زراعی یک ساله محسوب می شود و در خانواده ی گرامینه ها جای دارد. گیاهی یک ساله که ارتفاع آن بسته به انواع مختلف به یک متر می رسد برگ های آن متناوب، باریک، دراز به رنگ سبز تیره است. نیاز آبی این گیاه کم است و دربرابر سرما و شوری مقاومت بسیاری دارد. خاستگاه جو کوه های زاگرس در غرب ایران می باشد البته امروزه تقریبا در تمامی مناطق ایران کشت می شود.کشت این گیاه احتمالا از اتیوپی و آسیای جنوب شرقی آغاز شده است.

کشت در استان های خراسان رضوی، فارس، لرستان، همدان و کرمانشاه زیاد است. در استان های مازندران، خوزستان، آذربایجان شرقی، قزوین و اصفهان کشت متوسطی را دارد و در بقیه استان ها کشت فقیر.

کشت جو

قبل از کاشت جو باید بستر کاشت بررسی شود. خاک زمین باید حاصلخیزی خوبی داشته باشد و تهویه آن مناسب باشد یعنی هوا در آن به خوبی جریان داشته باشد ومحدوده ی PH خاک بین ۷ تا ۸ باشد .

دومین مرحله انتخاب بذر مناسب است از نشانه های بذر مناسب می توان به یکسان بودن اندازه آن، عاری بودن از هر گونه بیماری و آفات نام برد. سومین مرحله، کاشت جو است که به دو صورت انجام می شود ۱.دست پاش ۲.ماشینی

بذرها باید در عمق ۳ تا ۷ سانتی متری زمین کاشته شود هر چه رطوبت بیشتر باشد عمق کاشت باید کمتر شود .

بهترین زمان برای کاشت جو اوایل پاییز و اوایل بهار می باشد .

دومین مرحله در کشت جو داشت است که آبیاری، کوددهی، کنترل آفات و امراض در آن نقش بسیار مهمی را دارد.

آبیاری بسته به کاشت جو متفاوت است در فصل بهار ۵ بار و در فصل پاییز حدود ۷ بار انجام می شود که در صورت بارندگی این میزان کمتر می شود .

یکی از عوامل موثر در رشد گیاه خاک مناسب و کوددهی آن است. استفاده از کود بر مبنای آبیاری انجام می شود و چون گیاهی یک ساله است و هر ساله کشت می شود زمین را از مواد مغذی‌ خالی می کند به همین منظور کوددهی در ۵ مرحله قبل از کاشت تا انتهای مرحله داشت صورت می گیرد .

کود های مورد مصرف برای جو

از انواع کوددها می توان به کود ماکرو اشاره کرد که شامل کود ازته، فسفر، پتاس، منیزیوم، کلسیم و... می شود ‌.

کود فسفر در رسیدگی محصول، کود مایع ازت در سنتز و انتقال کربوهیدرات ها، افزایش کیفیت محصول و جذب آب تاثیر دارد.

کمبود کود می تواند منجر به رنگ پریدگی، زردی برگ ها،کاهش رطوبت، باز نشدن برگ های جوان و غیره شود .

کنترل آفات و امراض

روی کیفیت محصول اثر گذار است که انواع آن سیاهک، سفیدک، پوسیدگی ریشه، بیماری های ویروسی و ... می باشد .

برداشت جو

در مرحله برداشت باید به این نکته توجه داشت که رطوبت دانه بین ۳۰ تا ۴۰ درصد باشد اگر این میزان کم تر باشد باعث ریزش و خشک شدن می شود قبل از انبار کردن باید دانه خشک شود .

برداشت به دو صورت دستی با داس و ماشینی با کمباین انجام می گیرد در سه نوع جو بهاره، پاییزه و حد واسط برداشت در زمان های مختلفی صورت می گیرد. بهترین زمان برداشت صبح زود و آخر شب به دلیل حفظ رطوبت است .

جو به دلیل داشتن فیبر، مواد معدنی، چربی، پروتئین و کربوهیدرات برای کاهش وزن، سلامت قلب، درمان کم خونی، سوهاضمه، کاهش کلسترول، رفع یبوست مفید است .

نگهداری جو

برای نگهداری جو لازم است رطوبت نسبی محل نگهداری کمتر از ۵۰ درصد و دمای آن پایین باشد در غیر این صورت در اثر تنفس دانه ها مقداری از وزن دانه افت کرده و امکان آفت زدن آن فراهم است بدیهی است چنان چه دانه خشک در محل با رطوبت نسبی بالا قرار گیرد، رطوبت جذب کرده و مستعد فساد می شود .

موارد کاربرد جو

جو دارای مصارف خوراکی و صنعتی گوناگونی است، از دانه ی جو برای تهیه مالت به اشکال پودر و عصاره استفاده می شود که در صنایع غذایی دارای مصارف مختلفی است، اغلب برای تغییر رنگ، طعم، مزه استفاده می شود. مالت هم چنین دارای مصارف طبی است .

در پاره ای از نقاط که تولید جو از مصرف صنعتی و مصرف خوراکی دام و طیور بیشتر است، می توان از آرد جو برای اضافه کردن به آرد گندم های قوی و یا مصارفی از آرد گندم که نیاز به آرد های ضعیف دارد استفاده نمود. در برخی از کشورها از دانه جو برای تولید نشاسته و پروتئین استفاده می شود و بالاخره برای تولید سرکه، بلغور، پرک، پولک و ماء الشعیر استفاده می شود .