نگهداری سیب در سردخانه

نگهداری سیب در سردخانه

سیب درختی در مناطق سردسیر رشد می کند و به خانواده گل سرخیان تعلق دارد. این گیاه به شکل درختچه یا درخت‌های کوتاه دیده می شود و در دامنه وسیعی از شرایط آب و هوایی کشت می‌شود.

از آن جایی که سیب دارای ارقام گوناگونی استو بیشترین سطح زیر کشت را در کشور دارد به همین علت نگهداری و حفظ کیفیت آن تا عرضه به بازار از اهمیت ویژه ای برخوردار است.  

برداشت سیب 

انتخاب بهترین زمان برداشت نقش موثری در طول مدت انبارداری این میوه دارد. در واقع سیب را باید زمانی برداشت کرد که طولانی‌ترین عمر نگهداری در سردخانه را داشته باشد.

انتخاب بهترین زمان برداشت به مولفه های مختلفی اعم از رقم میوه، آب وهوا و هدف برداشت بستگی دارد.

در صورتی که میوه برای مصرف تازه خوری باشد زمانی که به بلوغ فیژیولوژیکی برسد قابل برداشت است در غیر این صورتی زمانی که گیاه به بلوغ تکنولوژیکی رسید آماده برداشت می باشد.

سیب به دو صورت دستی و مکانیزه برداشت می شود که در ایران برداشت بیشتر از طریق دستی انجام می شود. علاوه برزمان برداشت مناسب، این‌ میوه باید با احتیاط زیادی چیده شود در صورتی که محصول هنگام برداشت آسیب ببیند شرایط را برای رشد عوامل بیماری زا فراهم می‌کند.

 سیب را می توان زودتر از موعد برداشت کرد تا بقیه مراحل رسیدگی را در سردخانه در شرایطی که موجب کندی تنفس می شود بگذراند این کار باعث می شود عمر میوه بیشتر و طولانی‌تر شود.

قبل از انتقال سیب به سردخانه، باید آنها را خنک کرد و دمای ‌آن ها را پائین آورد. برای این کار در صورتی که امکاناتی برای سرد کردن سیب در اختیار نباشد باید میوه را در اتاق های زیر زمینی، محیط مسقف و زیر سایبان به مدت یک یا دو روز قرار داد تا خنک شوند.

در غیر این صورت باید قبل از انبار کردن میوه ها را در سالن پیش سرد کن قرار داد تا دمای سیب به کمتر ده درجه سانتی گراد برسد. برای راحتی کار می توان بسته بندی سیب ها را طوری رو هم چید تا هم گردش هوا به راحتی انجام شود و هم کار سرعت عمل بیشتری داشته باشد.گردش هوای مناسب باعث می شود سرما به یکسانی و راحتی به تمام سیب ها برسد و دما افت پیدا کند.

شرایط نگهداری سیب

سیب ها معمولا در انبار سرد معمولی نگهداری می شوند دمای مناسب برای این میوه بسته به رقم آن بین‌۰ تا ۵ درجه سانتی گراد و میزان رطوبت بین ۹۰ تا ۹۵٪ است . بیشترین درصد وزن سیب را آب تشکیل داده است در صورتی که سیب در محیط های خشک انبار شود بر اثر تنفس،  میوه آب از دست می دهد و ظاهری پلاسیده می‌گیرد .

یکی دیگر از عوامل مهم برای نگهداری سیب رطوبت محیط می باشد بعضی از ارقام سیب مانند گلدن حساسیت زیادی به رطوبت محیط دارند در صورتی که رطوبت  نسبی زیر ۹۰ ٪ باشد. تبخیر سیب افزایش پیدا می کند و میوه چروکیده و کم وزن می شود.

از طرفی رطوبت نسبی هوا نباید بالاتر از ۹۵٪ باشد. در صورتی که گردش هوا یکسان و به خوبی انجام نشود روی میوه قطرات شبنم به وجود می آید که خود عاملی برای گسترش قارچ و آلودگی می باشد.

علاوه بر درجه حرارت و رطوبت نسبی میزان عناصر غذایی و درصد آن ها، کیفیت و رقم آن روی نگهداری آن اثر می‌گذارد.

عملکرد آن ها

 • نگهداری سیب در دمای پائین باعث کم کردن تنفس و سایر فعالیت های حیاتی سیب می شود پس تازگی میوه حفظ می شود. هر چه قدر گرمای محیط انبارداری بیشتر باشد زمان نگهداری محصول کوتاه تر می شود.

به طور کلی هر قدر دمای نگهداری سیب پائین تر باشد از دست دادن رطوبت میوه و فساد ناشی از آن کمتر خواهد بود‌.

دمای پائین نیز فعالیت باکتری ها و قارچ ها را محدود می کند بنابراین فسادی رخ نمی دهد. هم چنین نگهداری سیب در دمای پائین باعث می شود کیفیت میوه حفظ شود و از تغییر رنگ، تغییر بافت جلوگیری می‌کند.

• نگهداری سیب در رطوبت نسبی بالا باعث کاهش تبخیر در سیب می شود و تازگی میوه حفظ می شود. علاوه بر این سردخانه هایی که دارای اتمسفر کتترل شده هستند مدت زمان بیشتری  می توانند سیب را ذخیره سازی کنند زیرا باعث بی اثر کردن گازهای فرار ناشی از فعالیت های حیاتی میوه می شوند و آن ها را خارج می کنند.

درجه بندی و بسته بندی

بعد از برداشت سیب باید میوه های سالم را از نا سالم جدا کرد و آن ها را بر اساس اندازه، میزان رسیدگی و رنگ جدا کرد و در ظرف های جداگانه بسته بندی نمود.

هدف اصلی بسته بندی حفظ کیفیت سیب با کاهش ضایعات و آسیب در حمل و نقل می باشد.

ظروفی که سیب در آن ها بسته بندی می شود باید دارای یک سری ویژگی ها باشد در وهله اول باید ظروف تمیز و عاری از هر گونه آلودگی باشند.

ظرف ها باید قابلیت جابه جایی هوا در سالن سردخانه را داشته باشد یعنی منافذی داشته باشد تا هوا به راحتی به میوه برسد. برای بسته بندی سیب از کاغذهای غیرقابل نفوذ رطوبت و ورق های پلی اتیلن استفاده می کنند.

 انبارداری سیب در سردخانه های سنتی و مدرن

•سردخانه های سنتی یا روستایی با هوای سرد بیرون خنک می شوند این روش در مناطق سردسیر با زمستان های سرد کارآمد است. در این سردخانه ها درجه حرارت بالای صفر و رطوبت بین ۸۰ -۳۵٪ می باشد.

• سردخانه های مدرن با دستگاه ها و ماشین آلات پیشرفته محیط سرد می شود. یکی دیگر از ویژگی این نوع سردخانه تنظیم گازهای فضای درون انبار است.

بر اثر تنفس سیب گازهایی مانند Co2، اتیلن، اکسیژن و ازت تولید می شود. زمانی که اتمسفر سردخانه کنترل شود سیب را مدت زمان بیشتری می توان ذخیره سازی کرد.

در جدار داخلی دیوارها و سقف در سردخانه های مدرن مواد خاصی گذاشته می شود تا از سردتر شدن هوا نسبت به محیط جلوگیری شود این کار باعث می شود سطوح برفک نزند .