چگونگی درشت شدن میوه ها
مقدمه
از آن جایی که رشد نامناسب و کوچکی میوه باعث کاهش فروش محصولات کشاورزی می شود یکی از دغدغه های امروزه کشاورزان و باغداران افزایش اندازه میوه می باشد.
به طور کلی رشد میوه و اندازه ی آن تحت تاثیر عوامل مختلفی اعم از ژنتیکی، محیطی و مدیریت زراعی قرار دارد.
عوامل ژنتیکی
یکی از فاکتورهای موثر در اندازه میوه ژنتیک آن می باشد، در واقع اگر میوه به طور ذاتی پتانسیل بزرگ شدن نداشته باشد عوامل محیطی و مدیریت زراعی هیچ تاثیری روی درشتی میوه ندارد.
بنابراین برای درشت شدن میوه باید تعداد و اندازه سلول ها زیاد شود. به طور کلی، اگر تعداد سلول ها افزایش پیدا کند میوه پتانسیل درشت شدن را دارد.
از آن جایی که در زمان شروع فصل رشد درختان فعالیت ریشه و اندام های هوایی بسیار کم است جذب مواد غذایی به خوبی انجام نمی شود، در نتیجه برای افزایش تعداد سلول در مراحل اولیه رشد باید در سال قبل و پس از برداشت تقویت و تغذیه جوانه ها انجام شود.
عوامل محیطی
از مهم ترین عوامل محیطی بر اندازه میوه می‌توان دما و نور را نام برد بنابراین در آب و هوای بهاری و آفتابی میوه های درشت تری نسبت به آب و هوای سرد تولید می شود .
مدیریت زراعی
در قدم نخست برای داشتن میوه های درشت و با کیفیت باید از ارقام مناسب با محیط کشت استفاده کرد به طوری که، گیاه کشت شده بیشترین سازگاری را با محیط داشته باشد.
بنابراین با مدیریت زراعی و تعادل در تعداد میوه نسبت به اندازه درخت می توان میوه های درشت تری تولید کرد.
- استفاده از بذرهای اصلاح شده
برای داشتن گیاه و درختی پربار با میوه های درشت باید از ارقام اصلاح شده و پایه پیوند و پیوندک مناسب با منطقه استفاده کرد .
بذرهای اصلاح شده نسبت به بذرهای دستی بازدهی بیشتری در برابر تولید محصول دارند.
-تغذیه مناسب
از آن جایی که خاک های کشت محصولات کشاورزی در بیشتر مناطق ایران فقیر است، برای رشد بهتر و درشتی میوه باید از کودها در زمان مناسب برای درختان میوه استفاده کرد.
کوددهی در مراحل مختلف رشد گیاه همیشه باید به طور متعادل صورت بگیرد، یعنی نمی توان در یک مرحله کود فراوانی به گیاه داد و در مرحله بعد به طور ناگهانی کوددهی را قطع کرد برای مثال کود ازته در مراحل ابتدایی رشد گیاه باعث افزایش شاخ و برگ در گیاه می شود در نتیجه شکوفه های فراوانی تولید می شود در صورتی که کوددهی دچار مشکل شود شکوفه ها دچار ریزش می شوند و محصول بی کیفیتی تولید می گردد.
از این رو باید نیازهای غذایی گیاه در هر مرحله از فاز زایشی و رویشی بررسی شود و به طور متعادل کوددهی انجام شود.
برای افزایش رشد و درشتی میوه ها باید میزان قندهای میوه ی درختان زیاد شود.
پتاسیم یکی از مهم ترین عناصری است که باعث انتقال و تجمیع مواد قندی در میوه ها می شود.
تغذیه گیاه با پتاسیم
· افزایش سوخت و ساز گیاه و عملکرد آن
· با افزایش ضخامت و تحکیم دیواره ی سلولی عمر محصول را زیاد می کند.
· افزایش مقاومت در برابر شرایط نامساعد محیطی و امراض گیاهی
· افزایش طعم و رنگ محصول نهایی
در مراحل اولیه رشد می توان این عنصر را از طریق ریشه و محلول پاشی در اختیار گیاه قرار داد ولی در مراحل نهایی رشد باید پتاسیم را به صورت محلول پاشی استفاده کرد.
در صورتی که با تامین آب گیاه پتاسیم زیادی به درخت داده شود میوه های بزرگتری حاصل می شود.
-آبیاری
یکی از عوامل تاثیر گذار در درشتی میوه ها آبیاری به موقع و مناسب می باشد. نیاز گیاه تحت پارامترهای مختلفی اعم از جنس خاک، دمای محیط، توقع گیاه متفاوت است. به طور کلی با بهبود این فرآیند کمیت و کیفیت میوه های تولیدی افزایش پیدا می‌کند.
-انجام هرس
هرس فرم دهی
هرس مناسب و صحیح باعث درشتی میوه ها می شود. با انجام هرس به موقع و صحیح، گردش هوا و دریافت نور به خوبی انجام می شود در نتیجه باعث افزایش کمیت و کیفیت میوه ها می گردد.
هرس سبز
در هرس سبز تمامی شاخه های اضافی که جوانه های خیلی کمی دارند و نازک هستند حذف می شوند در نتیجه رقابت کاهش پیدا می کند با دسترسی بهتر مواد غذایی بازدهی محصول افزایش پیدا می کند.
هرس شکوفه و میوه
به طور کلی هر چه قدر میزان شکوفه درختان زیاد باشد، میوه های ریزتری تولید می شود؛ برای همین با هرس شکوفه ها می توان اندازه میوه را اصلاح کرد.
